Imiesłowy

📜 Notatki – Imiesłowy (Matura rozszerzona)

1) Rodzaje imiesłowów i relacja czasowa

Present participle (V-ing) – czynny / równoczesność

• Walking down the street, I met Tom. (= gdy szedłem, spotkałem…)
• Not knowing the code, she asked for help.
• Looking at the data, we notice a trend.

Past participle (V3) – bierny / stan po czynności

• Shocked by the news, she left.
• Given more time, we would finish.
• Surrounded by mountains, the town is lovely.

Perfect participle (Having + V3) – wcześniejszość

• Having finished the report, we went home. (= po skończeniu raportu…)
• Having been warned, they acted carefully. (perfect + strona bierna)

EXAM TIP: Jeśli czynność z imiesłowem jest wcześniejsza od tej w zdaniu głównym → wybierz having + V3. Jeśli równoczesna → V-ing.

2) Participle clauses: funkcje + podmiot

Najczęstsze relacje znaczeniowe

• Przyczyna: Being tired, she went to bed.
• Warunek: Given enough time, we can solve it.
• Skutek: He slipped, hitting his head.
• Równoczesność: Standing at the door, he waited.
• Poprzedniość: Having read the article, I disagree.

Zasada podmiotu (unikaj „dangling”)

• Imiesłów odnosi się do tego samego podmiotu co zdanie główne.
❌ Driving to work, the traffic was heavy.
✅ Driving to work, I found the traffic heavy.

Jeśli podmioty różne → użyj pełnej konstrukcji (because/when/while…).

3) Reduced relatives – forma aktywna

• People who live here → People living here are friendly.
• Students who are preparing → Students preparing for exams…
• Anyone who wants → Anyone wanting to join…

Wzór: who/that + be + V-ing → V-ing; who/that + V (regular) → V-ing (opisz osoby wykonujące czynność).

4) Reduced relatives – forma bierna

• Books that were written by Orwell → Books written by Orwell…
• The data that is provided → Data provided by the lab…
• Forms that are required → Forms required for the visa…

Wzór: who/that + be + V3 → V3 (opis stanu/cechy, nie działania autora zdania).

5) Przymiotniki -ed / -ing (uczucie vs cecha)

• -ed → jak się czuje osoba: interested, bored, confused
• -ing → jaka jest rzecz/sytuacja: interesting, boring, confusing
• I’m interested in data science. / The lecture is interesting.
• We were bored. / The film was boring.

MINI-TEST: Jeśli poprzedza be + zaimek osobowy (I/he/she) → zwykle -ed. Jeśli opisujesz rzecz → zwykle -ing.

6) Strona bierna & konstrukcje

• Be + V3: The door is closed.
• Have/Get + object + V3 (causative): We had the car repaired.
• With + object + V-ing/V3/adjective (okolicznik): With the windows open, it’s cold.
• Absolute construction (rzadziej na maturze, eleganckie): The weather being fine, we left early.

UWAGA: With + object + open/closed/broken – to nie pełna pasywna, tylko opis stanu.

7) Perfect participle, błędy i strategia

Perfect participle (czynność wcześniejsza)

• Having finished the task, he left.
• Having been invited, she felt honoured.
• Kontrast: Finishing the task, he left. (brzmi jak równoczesność → nienaturalne)

Typowe błędy (matura)

• Dangling: ❌ Walking to school, the rain started. → ✅ Walking to school, I noticed it started to rain.
• -ed/-ing swap: ❌ I’m interesting in… → ✅ I’m interested in…
• Mylenie biernej z przymiotnikiem stanu: the door open(ed) w „with + object”

EXAM STRATEGY (krok po kroku)

Najpierw porównaj czasową relację: równocześnie czy wcześniej?
Sprawdź podmiot po przecinku = ten sam co w zdaniu głównym.
Wzrokowo znajdź „who/that + be” → zredukuj do V-ing lub V3.
Dla nawyków stanów uczuć odróżnij -ed (osoba) i -ing (rzecz).
Jeśli w grę wchodzi skutek/warunek/przyczyna – participle clause jest często zwięzła i lepsza stylistycznie.

Język angielski rozszerzony

Imiesłowy (Participles)

📹 Lekcja wideo

📜 Notatki – Imiesłowy (Matura rozszerzona)

1) Rodzaje imiesłowów i relacja czasowa

2) Participle clauses: funkcje + podmiot

3) Reduced relatives – forma aktywna

4) Reduced relatives – forma bierna

5) Przymiotniki -ed / -ing (uczucie vs cecha)

6) Strona bierna & konstrukcje

7) Perfect participle, błędy i strategia

🎯 Zadania interaktywne – Imiesłowy

1) Wybierz poprawne słowo:

2) Zredukuj zdanie względne:

3) Zredukuj zdanie bierne:

4) Wybierz poprawną wersję (przyczyna):

5) Uzupełnij formę perfect participle:

6) Wybierz naturalniejsze zdanie:

7) Wybierz poprawną konstrukcję „have/get + object + V3”:

8) Uzupełnij naturalnie: With the door ________, everyone can hear us.

9) Wskaż zdanie bez „dangling participle”:

10) Wybierz formę zgodnie z sensem:

11) Przekształć na participle clause (równoczesność):

12) Przekształć na perfect participle (czynność wcześniejsza):

13) Wybierz zdanie z poprawną interpunkcją:

14) Wybierz wersję bardziej zwięzłą/akademicką: